Program Rozwoju Bibliotek to ogólnopolskie przedsięwzięcie, którego celem jest wzmocnienie potencjału bibliotek publicznych znajdujących się na wsiach i w małych miastach. Dzięki programowi nowoczesne i aktywne biblioteki ułatwią mieszkańcom pełne uczestnictwo w życiu społecznym i gospodarczym.

Program Rozwoju Bibliotek prowadzi Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego. Jego budżet to 28 milionów dolarów. Fundusze pochodzą z grantu przekazanego Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności przez Fundację Billa i Melindy Gates i są przeznaczane na wyposażenie bibliotek w sprzęt informatyczny, cykl praktycznych szkoleń, wzmacnianie środowiska bibliotecznego, promocję bibliotek.

Program jest zaplanowany na pięć lat – rozpoczął się w 2009 roku i potrwa do roku 2013.

Swoim zasięgiem obejmie ponad połowę bibliotek znajdujących się na wsiach i w małych miastach – ponad 3300 bibliotek.

DOSTAWA SPRZĘTU DO BIBLIOTEK

Biblioteki uczestniczące w programie otrzymały sprzęt informatyczny. Łącznie na terenie całej Polski do bibliotek dostarczono:

  • ponad 1400 komputerów wraz z monitorami i oprogramowaniem Windows 7 i Office 2007 (przekazanym bezpłatnie przez firmę Microsoft) oraz oprogramowaniem antywirusowym i ogólnodostępnym oprogramowaniem użytkowym,
  • prawie 1300 urządzeń wielofunkcyjnych (drukowanie, skanowanie, kopiowanie i faksowanie w jednym urządzeniu),
  • ponad 240 drukarek A3,
  • ponad 150 laptopów,
  • ponad 150 projektorów multimedialnych wraz z ekranami
  • Dodatkowo każda biblioteka uczestnicząca w programie (1865 placówek) otrzymała aparat cyfrowy wraz z przewodnikiem „Projekt: fotografia”, który pokazuje, na jak wiele różnych sposobów można wykorzystać aparat w pracy biblioteki.

W sprzęt zostało również wyposażonych 18 bibliotek wojewódzkich, a także Biblioteka Narodowa. Jest on objęty pięcioletnią gwarancją.

CYKL PRAKTYCZNYCH SZKOLEŃ

Składa się z trzech rodzajów szkoleń: warsztatu planowania rozwoju biblioteki, szkoleń informatycznych i szkoleń specjalistycznych.

Pracownicy bibliotek ukończyli już warsztat planowania rozwoju biblioteki. W całej Polsce wzięło w nim udział prawie 1800 osób. Podczas pięciu dwudniowych spotkań uczestnicy dowiedzieli się, w jaki sposób zaplanować działania biblioteki tak, aby były ciekawe dla mieszkańców i zgodne z ich potrzebami, jak promować działalność swoich placówek, a także w jaki sposób pozyskiwać partnerów do współpracy. Bibliotekarze zakończyli też pracę nad trzyletnimi planami rozwoju bibliotek, które są rezultatami szkoleń.

Na wymienione w nich zadania biblioteki będą mogły pozyskać dofinansowanie do 5 tysięcy złotych, dzięki udziałowi w konkursie grantowym „Aktywna biblioteka”.

Ponadto biblioteki, które opracują swój plan rozwoju, mogły ubiegać się o skorzystanie ze specjalnych ofert, które przygotowały cztery organizacje pozarządowe: Centrum Edukacji Obywatelskiej, Fundacja Ośrodka KARTA, Fundacja Rozwoju Dzieci im. J. A. Komeńskiego oraz Towarzystwo Inicjatyw Twórczych „ę”. Propozycje organizacji pozarządowych koncentrują się przede wszystkim na pracy z młodymi ludźmi, przy wykorzystaniu nowoczesnych technologii informacyjno-komunikacyjnych. Wśród nich znajdują się jednak również pomysły bazujące na lokalnym dziedzictwie kulturowym, skierowane do różnych grup użytkowników, w tym także do osób starszych.

Trwają szkolenia informatyczne. Pracownicy bibliotek dowiadują się na nich, jak w pełni wykorzystywać dostarczony do bibliotek sprzęt. Organizatorami szkoleń informatycznych są biblioteki wojewódzkie. Uczestniczy w nich prawie 1300 osób.

WZMACNIANIE SYSTEMU BIBLIOTECZNEGO

Działania na rzecz wzmocnienia i integracji systemu bibliotecznego pozwolą na zapewnienie trwałości efektów programu po jego zakończeniu. W tym celu Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego współpracuje z licznymi organizacjami i instytucjami, między innymi z:

Wojewódzkimi Bibliotekami Publicznymi – ich pracownicy uczestniczą w szkoleniach, dzięki którym będę lepiej przygotowani do wspierania małych lokalnych bibliotek,

Biblioteką Narodową – dzięki dotacji przekazanej przez FRSI Biblioteka Narodowa uruchomiła nowy projekt szkoleniowy „Kursy Rozwoju Zawodowego Bibliotekarzy”,

Stowarzyszeniem Bibliotekarzy Polskich – w serii warsztatów SBP wypracowało wieloletnią strategię, otrzymało również dotację na stworzenie nowego portalu stowarzyszenia www.sbp.pl,

Polskim Towarzystwem Bibliologicznym – PTB dzięki grantowi przekazanemu przez Fundację rozpoczęło współpracę z dziewięcioma uniwersytetami nad nowymi programami kształcenia bibliotekarzy, przygotowującymi ich do prowadzenia małej lokalnej biblioteki.

PROMOCJA BIBLIOTEK

Działania informacyjne i promocyjne służą ukazywaniu biblioteki jako atrakcyjnego miejsca spotkań oraz wzmocnieniu pozytywnego wizerunku bibliotekarza. W tym celu przeprowadzono ogólnopolską kampanię społeczną na rzecz bibliotek. Jej elementami były:

spoty w telewizji – emitowane przez sześć tygodni w siedmiu stacjach telewizyjnych; przedstawiające małą bibliotekę, w której twórczo spędzają czas dzieci i dorośli, a bibliotekarka służy im pomocą, wiedzą i inspiracją,

reklamy na autobusach PKS – prawie 50 autobusów kursujących do nawet najmniejszych miejscowości zostało na trzy miesiące oklejonych reklamą przedstawiającą bibliotekę i hasło kampanii „Spotkajmy się w bibliotece”,

wystawa „Biblioteka. Miejsce czytania, miejsce działania” zorganizowana w Bibliotece Uniwersyteckiej w Warszawie – od maja wystawa podróżuje po Polsce i odwiedza kolejne biblioteki wojewódzkie,

konkurs internetowy „Spotkajmy się w bibliotece” – wzięło w nim udział ponad tysiąc osób, a zadanie polegało na opisaniu wymarzonego spotkania w bibliotece.

W 15 województwach powstały Regionalne Partnerstwa na rzecz Rozwoju Bibliotek – utworzone przez marszałków, wojewodów i Fundację Rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego. Władze województw zapowiedziały w nich wsparcie bibliotek, między innymi poprzez prowadzenie działań informacyjnych i promocyjnych.

Biblioteki zyskały również nowe miejsce wymiany doświadczeń i prezentacji swoich działań – to portal www.biblioteki.org, na którym można dowiedzieć się więcej o Programie Rozwoju Bibliotek, a także poczytać o ciekawych inicjatywach bibliotek i zapoznać się z najważniejszymi informacjami dotyczącymi świata bibliotecznego.

Logo program rozwoju bibliotek